Europa. Hoe verder?

De Europese eenwording is misschien wel een van de allermooiste projecten uit de geschiedenis van de mensheid. Europa lijkt er in te slagen een vreedzaam, welvarend en democratisch continent te worden en dat is – gezien het bloedige verleden van Europa - een prestatie van formaat. Het pacificeerde de aartsvijanden Duitsland en Frankrijk en toverde communistisch Oost-Europa in no time om in EU-waardige democratieën.

Maar het project hort en stoot en stokt. Veel Europeanen, vooral uit de oude lidstaten, zijn sceptisch en cynisch over de EU. Die heeft een ambtelijk en ondemocratisch imago en wint maar langzaam de hearts and minds van de Europese burgers, if at all - net nu er in de komende tijd twee belangrijke kwesties op de Europese agenda staan: verdere uitbreiding en het grondwettelijk verdrag.

Rondom de grondwet is een lastige patstelling ontstaan. Nederland en Frankrijk zijn door de afwijzing van het verdrag voor het eerst sinds de start van de Europese eenwording terechtgekomen in de achterhoede van de EU. Achttien andere EU-landen ratificeerden het verdrag wel en die willen graag verder. Hoe ontwart de EU deze politieke knoop? Wat kan de Nederlandse regering het beste doen? Moet ze het verdrag proberen aan te passen aan de Nederlandse wensen? En wat zijn die dan? Houden we dan opnieuw een referendum, of beslist het Parlement of de Raad van State?

Ook over de uitbreiding van de EU naar het Oosten zijn veel Europese burgers maar matig enthousiast en is Nederland verdeeld. Bij het EU-lidmaatschap van Polen denken we al gauw aan concurrerende loodgieters en van een eventuele Turkse toetreding verwacht menigeen weinig goeds. Maar op lange termijn zouden de EU en Turkije wel eens veel aan elkaar kunnen hebben. Gaan Bos en Balkenende de licht anti-Turkse publieke opinie weerstaan?

Over deze kwesties discussieert een deskundig forum: Harry van Bommel, SP-Tweedekamerlid, Sophie in ’t Veld, Europarlementariër voor D66 en bekend van de strijd voor de gelijkberechtiging van homoseksuelen in Oost-Europa, Joost Lagendijk, GroenLinks Europarlementariër en voorvechter van Turkse toetreding en Dirk-Jan van Baar, euro-scepticus en journalist. Publicist en socioloog Annemieke Hendriks spreekt halverwege de avond een verluchtigende column uit. Het debat gaat geleid worden door RUG-filosoof Hans Harbers.

Dit debat wordt georganiseerd door DwarsDiep - Politiek en Cultureel debatcentrum, een samenwerkingsverband van Studium Generale Groningen, USVA, de Faculteit Wijsbegeerte, de Openbare Bibliotheek en het Centre for Development Studieds van de RUG.