Aan welke knoppen kunnen we draaien?
“Dat wat ok was voor de Venus van Willendorf is niet meer ok voor ons… als je tachtig of negentig wil worden in goede gezondheid.”
Zo sprak Anton Scheurink over Ozempic (en vergelijkbare medicatie) in het Kenniscafé Over Gewicht. Want in een land waar bijna 12.500 bariatrische operaties per jaar worden uitgevoerd en waar obesitas een steeds groter probleem wordt, daar moeten we het hebben over het hoe, wat en waarom van overgewicht, en de olifant in de kamer: Ozempic.
Moderator Jetse Goris stelde voor dat er knoppen zijn om aan te draaien zoals voedingspatronen, leefstijlaanpassingen en voedselomgeving. We begonnen bij Anton Scheurink, die als neuro-endocrinoloog benadrukte dat ons idee van meer eten = meer aankomen niet helemaal klopt. Zijn conclusie? “Men let altijd op het gewicht, men heeft idealistische ideeën. De boodschap is: fitheid is belangrijker dan het gewicht… en zestig procent afvallen is niet realistisch. Fit worden wel.”
Een gezonde voedselomgeving
Het is echter niet alleen ons eigen gedrag. Andrea Werkman, hoofddocent Voeding en Diëtetiek, liet zien hoe de voedselomgeving meetelt. Met het in kaart te brengen van wat voor aanbod er is, en dit een score te geven, kunnen gemeentes ook meer ingrijpen. Daarbij zette ze wel de kanttekening dat er een duidelijk verschil is tussen stad en ommeland; waar in een stad veel voorzieningen zijn om mee te sleutelen moet je in een wijk of klein dorp genoegen nemen met de enkele snackbar of kleine supermarkt.
Een operatie is niet gratis
Er zijn meer knoppen om aan te draaien. Voor sommige mensen is een operatieve ingreep de oplossing, en zoals Marloes Emous uitlegde komt daar nog best veel bij kijken. Mensen starten met een voorprogramma en worden gescreend door een internist, diëtist en psycholoog of ze in aanmerking komen voor een operatie. Er is namelijk ook, zoals ze vertelt, wel echt een verschil tussen overgewicht en obesitas, en een operatie is zeker niet de eerste oplossing of de laatste stap. “Een operatie is absoluut niet gratis, het verandert je hele leven, zet je leven echt op de kop dus je moet daar heel goed van te voren bij nadenken.” Niet alleen je kledingmaat verandert, maar je zelfbeeld ook en dat heeft voor mensen vaak een grotere psychische impact dan dat je kan voorzien. Daarom is er ook langere tijd daarna begeleiding.
Positieve ondersteuning
Ook bij het publiek spelen de vragen van wat overgewicht met je doet, waar het door komt en hoe je verder moet. Iemand in het publiek vertelt: “Ik praat uit eigen ervaring… ik heb overgewicht, groot overgewicht. [...]Waar ik heel erg tegenaan loop is oordeel, veroordeeld worden door de buitenwereld [...] Je voelt je niet meer welkom. Dan komt het stukje psychisch erbij. [...] Dan heb je ondersteuning nodig, positieve ondersteuning.” Door de publieksvragen komt Jetse bij de belangrijkste knop waar we aan kunnen draaien: de knop om wat liever te zijn, wat inclusiever te zijn. Om niet zo hard te oordelen over gewicht.
—-----
Wil je het hele Kenniscafé Over Gewicht terugkijken? Dat kan! Kijk de livestream terug.
