Watchlist | Taal en teken
Op 24 maart 2022 spraken we over meertaligheid in het Kenniscafé Meer dan één taal. Dat inspireerde ons om eens te kijken in ons archief naar lezingen die in het teken staan van taal. Hoe is het om met meerdere talen op te groeien? Waarom is de mens de enige diersoort met taal en spraak? En is dit wel zo? Hoe ‘talig’ zijn bijvoorbeeld dieren, zoals zangvogels die taal soms meesterlijk weet te imiteren? Hoe beïnvloeden taal en beeld elkaar? En hoe gebruiken we taal om mensen te overtuigen van ons standpunt? Wat is het nut van de letteren in roerige tijden?
Meer dan één taal
Wat zijn de sociaal-maatschappelijke en politieke gevolgen om in meerdere talen te denken, spreken en schrijven? Hoe zit het met streektalen, zoals het Nedersaksisch, waar het Gronings onder valt? In dit kenniscafé ging Alex van den Berg in gesprek met taalkundige Merel Keijzer, kunstenaar Ahilan Ratnamohan, adjunct hoogleraar Language Learning Marije Michel, streektaalconsulent Olaf Vos over meertaligheid. Met muziek van Groningse muzikant Josien Bakker (24 maart 2022). Bekijk opname
Hoe ‘talig’ zijn dieren?
Welke taalvermogens zie je terug bij dieren en in het bijzonder bij een diergroep die geluiden maakt die in sommige opzichten nog het meest op taal lijken: zangvogels? Bioloog Carel ten Cate kijkt naar welke elementen van ons taalvermogen bij andere diersoorten, zangvogels in het bijzonder, voorkomen kunnen we inzicht krijgen in de bouwstenen van onze taal (12 maart 2013). Luister opname
Leestekenen
Gastschrijver Joke van Leeuwen is zowel auteur als tekenaar en brengt die twee disciplines samen in veel van haar werk. Ondersteund door geprojecteerd beeldmateriaal sprak zij over manieren waarop tekst en beeld met elkaar te maken kunnen hebben en hoe die elkaar en ons beïnvloeden: beeldletters van vroeger en nu, foto’s, hedendaagse reclameuitingen, graphic novels en meer. (5 oktober 2020, online). Bekijk opname
Waarom kunnen wij spreken?
Bart de Boer laat zien dat we de evolutie van taal en spraak wetenschappelijk kunnen onderzoeken met computermodellen, fossiel en anatomisch bewijs en experimenten, die allemaal licht hebben geworpen op de ontwikkeling van het spraakkanaal en de mechanismen voor spraak in het brein (dinsdag 5 maart 2013). Luister opname
Leuk gezegd, maar wat hebben we eraan?
Wat is het nut van letteren anno 2017? Zijn de inhoudelijke veranderingen een teken dat de literatuur zich in het nauw bevindt? Of is de vernieuwing een weergave van een wereld die zichzelf transformeert? Hebben we, in een tijd waarin niemand meer naar elkaar luistert, in maatschappelijk opzicht überhaupt nog iets aan de literatuur? Schrijver, dichter en literatuurwetenschapper Ellen Deckwitz besprak het nut van de letteren in roerige tijden (16 oktober 2017). Bekijk opname
Retorica en verharding van het politiek debat
Retorica als de kunst van het overtuigen gaat over de omgang met elkaar, met de waarheid en met onze standpunten. Dus ook over perceptie, identificatie en empathie. Het lijkt er op dat het politieke debat in Nederland (en niet alleen daar) verhardt. Wat doet de retorica met onze oriëntatie op de werkelijkheid en onze deugden? Heeft de retorica een eigen ethiek nodig, en zo ja is dat wel mogelijk? Emeritus hoogleraar strafrecht Eugène Sutorius (1 februari 2017). Bekijk opname
