Skip to main content
Placeholder
Nederlands

'Through the Looking Glass'

Beeldvorming in de persfotografie

Platgebombardeerde huizen, mensen ontdaan van ledematen en kinderen in tranen…  Het zijn krachtige beelden. We willen het verhaal achter de oorlog weten. Maar wordt ons juist niet voorgeschoteld wat wij graag willen zien?

Wij zien een beeld van een blanke welvarende vrouw – badgast – die een aangespoelde Afrikaan op het strand helpt. Het plaatje past precies in het prototype dat wij hebben van een slachtoffer. Maar soms zijn de beelden die een foto oproept anders dan we zouden denken en strijken ze tegen onze – westerse – verwachtingen in. Er volgt een koud waterbad.
Net als Alice in het verhaal van Lewis Carroll krijgen ook wij de mogelijkheid om via de camera door de spiegel te springen, ‘through the looking glass’. We kunnen een kijkje nemen aan de andere kant van het verhaal. Maar welke werkelijkheid zien we?

Wereld Pers Foto Groningen en Studium Generale organiseren drie lezingen over beeldvorming in de persfotografie, in het kader van de 51ste editie van World Press Photo.

Deze lezingenserie is georganiseerd met financiële steun van de Nationale Commissie voor Internationale Samenwerking en Duurzame Ontwikkeling (NCDO).


Oosters zand in de ogen
Het verhaal achter de winnende foto
Abdelkader Benali
scheiding-lezing
Datum: Maandag 12 november 2007
scheiding-lezing
De winnaar van World Press Photo was een bijzondere oorlogsfoto. Een oorlogsfoto die verslag deed van wat er na de oorlog plaatsvond. Tegen de achtergrond van een gebombardeerd flatgebouw doemt een ander, verrassend, beeld op dat onze verwachtingen onderuit haalt: geen getroffen slachtoffers of vluchtelingen op de vlucht voor de bommen, maar jonge mensen in een Mini die, zo lijkt het als ramptoeristen een kijkje komen nemen in het getroffen gebied. Staat deze foto symbool voor de gespleten Libanese samenleving? Of wil ze iets anders zeggen? Wie het verhaal achter de foto analyseert komt erachter dat het opgeroepen beeld minder schizofreen is dan we zouden denken. Een lezing over Westerse verwachtingen en Oosters zand in de ogen strooien.

Abdelkader Benali is een veel bekroonde Nederlandse schrijver. Hij werd geboren in Marokko, maar kwam op vierjarige leeftijd naar Nederland. Tijdens de Israëlisch-Libanese oorlog van 2006 verzorgde Benali voor het weekblad Vrij Nederland een weblog vanuit Libanon waar hij bij het uitbreken van de oorlog toevallig verbleef.


Hete glassplinters
Over het andere Afrika
Chris Keulen
scheiding-lezing
Datum: Maandag 19 november 2007
scheiding-lezing
Hoe wordt het Afrikaanse continent in de media afgeschilderd? Ben je ondervoed in Niger, Darfur of Tsjaad, dan is de kans groot dat een horde journalisten je pad doorkruist. Ben je gehandicapt en kom je uit Freetown, dan hebben ngo’s en fotografen ook veel interesse in je. Het is goed dat dit soort zaken aandacht krijgen, maar de balans in de berichtgeving is zoek.
Fotograaf Chris Keulen laat de andere kant van Afrika zien. Hij was 15 keer in Afrika, waaronder in moeilijke gebieden als Rwanda, Congo en Mozambique, maar in 2000 besloot hij de fixatie op de ellende van Afrika aan anderen over te laten. Het leverde hem een jaar later de eerste prijs op bij World Press Photo, met een reportage over de Tour du Faso. Komend voorjaar verschijnt zijn fotoboek over wielrennen in Centraal-Afrika: ‘Hete glassplinters; le Tour d’Afrique’.

Chris Keulen maakt persoonlijke documentaires in binnen- en buitenland, in opdracht en op eigen initiatief. Hij is meervoudig winnaar van de Zilveren camera en won met zijn serie over de Tour du Faso de eerste prijs bij World Press Photo. Sinds 1995 is hij verbonden aan NRC Handelsblad. Kijk voor zijn foto’s op: http://www.chriskeulen.com


Citizen Photojournalism
Amateurbeelden in de media
Louis Zweers
scheiding-lezing
Datum: Woensdag 28 november 2007
scheiding-lezing
Dag- en weekbladen maken steeds meer gebruik van digitale amateurbeelden en schrijvende journalisten die foto's maken. Geen gebeurtenis of er staat wel iemand met een mobiele telefooncamera het te registreren. Vooral bij exclusieve gebeurtenissen zoals terreuraanslagen wijkt het belang van de beeldkwaliteit voor de nieuwswaarde. De snapshots van ooggetuigen en schokkerige stills - mits gecontroleerd op authenticiteit en voorzien van betrouwbare toelichting - kunnen een sterke zeggingskracht hebben.
Fotoredacties van nieuwsorganisaties zullen de komende tijd steeds meer in aanraking komen met amateurbeelden van burgerfotojournalisten. Hoe gaan de nieuwsorganisaties om met de komst van deze amateurbeelden? Welke bijdrage leveren ze aan de mediaverslaggeving? Wat zijn de consequenties voor de (foto)berichtgeving in de media? En wat betekent dat voor de professionele fotojournalistiek?

Louis Zweers is fotohistoricus en docent aan de Media Master van de Erasmus Universiteit te Rotterdam.


Wereld Pers Foto 2007
In 2004 heeft een groep actieve studenten de Stichting Wereld Pers Foto Groningen opgericht met als doel om de wereldberoemde World Press Photo-tentoonstelling naar Groningen terug te brengen. Op deze manier wil de stichting aandacht schenken aan de fotojournalistiek en de daarmee gepaard gaande mondiale thematiek.

De fototentoonstelling is dit jaar van 8 november t/m 2 december in de der Aa-Kerk.

See also

Merlin Donald
Brain and Culture
English

For century’s philosophers, scientists and lay people alike have assumed consciousness to be the most distinctive feature of human nature.