Retorica en verharding van het politiek debat

Retorica als de kunst van het overtuigen gaat over de omgang met elkaar, met de waarheid en met onze standpunten. Dus ook over perceptie, identificatie en empathie. Het lijkt er op dat het politieke debat in Nederland (en niet alleen daar) verhardt. De rolopvatting van de politicus en de perceptie van de kiezer tonen een maatschappelijke polarisatie, zeker als het gaat over onderwerpen als migratie en terreur, en leggen onveiligheidsgevoelens bloot. Is er een verlies van vertrouwen in elkaar? Is het woord een handeling geworden, het gesprek een gevecht, en is de manier waarop je iets zegt belangrijker dan wat je zegt? Wat doet de retorica met onze oriëntatie op de werkelijkheid en onze deugden? Heeft de retorica een eigen ethiek nodig, en zo ja is dat wel mogelijk?

Eugène Sutorius is emeritus hoogleraar strafrecht Universiteit van Amsterdam na een lange loopbaan in de advocatuur en de rechterlijke macht. Enkele jaren geleden richtte hij met 50 studenten de Bildungacademie (debildungacademie.nl) voor brede academische vorming op in Amsterdam, waar hij retorica en overtuigingskracht doceert.