Over de filosoof, de hond en de bruiloft

Vijf jaar lang werkte Barbara Stok aan haar nieuwe beeldroman De filosoof, de hond en de bruiloft over de Griekse filosoof Hipparchia. Hipparchia was een van de eerste vrouwelijke filosofen en behoorde tot de Cynici, een filosofische stroming die een minimalistische levensstijl uitdroeg. Ze stond op het punt uitgehuwelijkt te worden aan een rijke man, maar dan ontmoet ze filosoof Crates, die als een zwerver leeft. Ze raakte in de ban van zijn denkbeelden en levenswijze. Durft ze, tegen de stroom in, voor haar idealen te kiezen? 

Dinsdag 30 november zouden we de lancering van dit boek vieren met Marije Martijn, Marc Pauly, Albert Joosse én Barbara Stok zelf. Deze avond vol filosofie moesten we helaas annuleren door de aangescherpte coronamaatregelen. Om het boek toch in de spotlights te zetten, stelden we Barbara drie vragen. 

Je hebt maar liefst vijf jaar aan het boek gewerkt. Hoe ben je Hipparchia 'tegengekomen' en waarom is ze zo interessant om er een heel boek over te maken?
Ik ben al heel lang in filosofie geïnteresseerd en stuitte in het boek Vrouwelijke filosofen van Carolien Ceton op Hipparchia. Haar verhaal sprak me onmiddellijk aan. Ik bewonder de rigoureuze manier waarop Hipparchia materieel bezit van zich afschudde. Zij had het lef om lijnrecht tegen de gangbare normen in te gaan. Hipparchia behoorde tot de Cynici, een filosofische stroming in de oudheid die een minimalistische levensstijl uitdroeg en minachting had voor rijkdom, eer en hoge afkomst. Ik denk wij daarvan kunnen leren. 

Hoe is het boek tot stand gekomen? Hoe ben je te werk gegaan?
Er is maar heel weinig over Hipparchia bekend. Ik heb dit verhaal opgebouwd rondom de paar ware gebeurtenissen die we weten. Bij de verdere invulling heb ik geput uit de belevenissen en uitspraken van Diogenes, Crates en andere Cynische filosofen. 

De grootste moeilijkheid van dit project was de documentatie. Telkens voordat ik kon beginnen een scène te tekenen moest ik eerst van alles uitzoeken. Hoe zitten die gewaden precies in elkaar die ze dragen? Hadden ze een bad in huis? Welke munteenheid gebruikten ze en welke tijdsaanduiding? Wat aten ze precies? Enzovoort. Ik heb ruim dertig boeken gelezen, over de Cynische filosofie en over de oudheid. We zijn naar Griekenland gegaan om te kijken waar Hipparchia geleefd heeft en zijn vanuit haar geboorteplaats Maroneia in het noordoosten met de boot naar Athene gevaren, de route die zij ook afgelegd moet hebben. Zo is het me gelukt langzamerhand de wereld van Hipparchia te scheppen. 

Wat we kunnen leren van Hipparchia?
Ze leert ons om anders te kijken naar de wereld. Om algemene normen onder de loep te nemen, zoals onze ideeën over economie, bezit of succes. En ze inspireert om de lef te hebben de daad bij het woord te voegen. De bekendste filosoof uit de Cynische stroming is Diogenes, die leefde in een ton. Het belangrijkste doel van de Cynici was om mensen te helpen betere levens te leiden. Een van hun uitgangspunten was dat de algemene normen eigenlijk illusies zijn die geen echte waarde hebben in de natuur. De meeste mensen jagen de verkeerde dingen na. Ze denken dat het geluk schuilt in een groter huis, of een hogere functie. Dat is een bodemloze put, want hoeveel je ook bezit of hebt bereikt, er is altijd nog meer te wensen. De minimalistische levensstijl van de Cynici was een training om uit die maalstroom te los te komen.

De filosoof, de hond en de bruilof van Barbara Stok is verkrijgbaar bij Van der Velde Boeken. Wil je je exemplaar laten signeren? Op vrijdag 10 december organiseert Van der Velde een signeersessie.

Illustratie: Barabara Stok