Vergeet het maar (niet)
Hoe zou je leven eruitzien als je geen herinneringen kunt aanmaken? Als je je partner niet herkent, niet weet of je al gegeten hebt, of onthoudt dat je naar je werk moet gaan? Het geheugen is onmisbaar, maar hoe werkt het precies? Waarom onthouden we sommige dingen beter dan andere, en waarom denken we allemaal heel goed te weten hoe oud we waren als we terugdenken aan onze eerste herinnering? Hoe kunnen we vergeten herinneringen terughalen? En hoe zit dat met collectieve herinneringen, ‘het geheugen van Groningen’, zoals Groninger Archieven? Hierover ging het Kenniscafé ‘Vergeet het maar!’ op 25 mei (kijk het hier terug).
Ruth Koops van ‘t Jagt ging in gesprek met neurowetenschapper Robbert Havekes, psycholoog Ineke Wessel en Sebastiaan Vos, collectiebeheerder van Groninger Archieven. Aan het eind van de avond stuurde het panel mensen naar huis met enkele tips om verder te lezen, te luisteren en te kijken over het geheugen. Ging het je te snel of ben je de tips alweer vergeten? We hebben ze op een rijtje gezet:
Memento
Memento is een Amerikaanse psychologische thriller van Christopher Nolan. Leonard Shelby lijdt aan anterograde amnesie nadat hij een klap op zijn hoofd krijgt wanneer bij hem wordt ingebroken. Zijn vrouw wordt daarbij vermoord. Hij kan geen nieuwe herinneringen aanmaken maar is vastberaden de moordenaar van zijn vrouw te vinden. Met behulp van post-its en polaroids, maar ook door de feiten op zijn arm te laten tatoeëren, gaat hij op zoek naar de daders.
Eternal Sunshine of the Spotless Mind
Een belangrijke afspraak, waar je sleutels liggen. We vergeten continu belangrijke dingen. Zou het dan niet handig zijn als je de vervelende momenten uit je relatie opzettelijk kunt vergeten? In deze romantische sciencefiction film laat Clementine haar geheugen wissen na een pijnlijke break-up met haar partner Joel.
Tell Me Who I Am
In deze documentaire reconstrueert Marcus de jeugd van zijn tweelingbroer Alex nadat die een ongeluk heeft gehad en zich niets meer kan herinneren. Met zijn verhalen en foto’s bezorgt Marcus zijn broer een fijne hervonden jeugd, maar was dit wel het echte verhaal?
The Man With No Short-term Memory (kort) / The Man With the 7 Second Memory (lang)
Na een virale infectie raakte dirigent Clive Wearing zijn geheugen kwijt. Op Youtube staan verschillende documntaires over zijn leven: zijn vrouw is de enige persoon die hij herkent, wat leidt tot schrijnende situaties als hij bijvoorbeeld zijn arts bezoekt, zijn nichtje trouwt of hij zijn kinderen ziet.
Groninger Archieven
Ben je benieuwd naar het geheugen van Groningen? In Groninger Archieven vind je van alles over Groningen in het verleden. Hoe zag je straat er vroeger uit? Hoe zit het met het verhaal van olifant Hansken, die in 1640 Groningen was? Of ben je nieuwsgierig naar je voorouders? In de Studiezaal van Groninger Archieven kun je zelf speuren in het verleden. Op dit moment vindt er een verbouwing plaats, waardoor je wel even moet reserveren.
Na afloop van het Kenniscafé ontvingen de gastsprekers een passend boek van Librisprijs-winnares Anjet Daanje:
De herinnerde soldaat - Annejet Daanje
Tijdens de Eerste Wereldoorlog wordt er in België aan de frontlinie een soldaat gevonden. Hij is niet gewond, maar hij herinnert zich niet wie hij is. Hij wordt naar een instituut voor krankzinnigen gebracht. Na vier jaar gaat de directeur op zoek naar zijn vrouw. Na jaren worden ze herenigd, maar hij herkent zijn vrouw niet. Samen proberen ze zijn verleden weer op te bouwen - hij probeert de man te zijn die zij omschrijft, maar slaagt hij daar ook in?
