Alzheimer

De kans dat we Alzheimer op termijn kunnen voorkomen neemt toe. Maar de kern van het ziekteproces begrijpen we nog steeds niet. En een medicijn tegen Alzheimer is nog toekomstmuziek.

De cijfers liegen er niet om. Nederland telt inmiddels ruim 250.000 mensen met dementie, waarvan het grootste deel lijdt aan de ziekte van Alzheimer. Door de vergrijzing zal dit aantal voor 2050 zijn verdubbeld. Ruim 10 procent van de Nederlanders boven de 65 jaar heeft dementie, en ruim 40 procent van de mensen boven de 90. Er dreigt een Alzheimer-epidemie en onderzoekers hebben haast bij het zoeken naar verklaringen. De kans dat we Alzheimer op termijn kunnen voorkomen neemt toe. Maar de kern van het ziekteproces begrijpen we nog steeds niet. En een medicijn tegen Alzheimer is nog toekomstmuziek.

De ziekte van Alzheimer kent een complex ziektebeeld, waarbij beschadiging van de hersencellen leidt tot een dramatische achteruitgang van geheugen, emoties en denkprocessen. Onderzoekers vanuit verschillende vakgebieden proberen te achterhalen hoe Alzheimer ontstaat en is te beïnvloeden. Er komt bijvoorbeeld steeds meer bewijs dat ontstekingen in de hersenen (neuro-inflammatie) een van de veroorzakers is. Wat we ook weten is dat gezonde voeding en beweging een positief effect hebben, omdat ze de verbindingen (synapsen) in de hersenen versterken. Maar wat precies de invloed is op het ziekteproces bij Alzheimer, is nog niet bekend.
Hoe ontstaat de ziekte van Alzheimer? In hoeverre speelt erfelijkheid een rol? En klopt de voorspelling dat Alzheimer, gezien de veelbelovende ontwikkelingen in het onderzoek, binnen 20 jaar voorkomen kan worden?

Alex van de Berg gaat hierover in gesprek met Ellen Nollen, hoogleraar medische genetica die onderzoek doet naar de oorzaak van het ontstaan van Alzheimer en andere hersenziekten, Eddy van der Zee, hoogleraar neurobiologie van het geheugen en Healthy Ageing-coördinator FWN/RUG, en Jeroen de Vries, neuroloog en chef van de polikliniek neurodegeneratieve aandoeningen van het UMCG.
 

Interessante links:
RUG.nl - Ellen Nollen
NOS.nl - Video-opname over onderzoek Ellen Nollen
Volkskrant.nl - Over Het Vitale Brein van Eddy van der Zee
AD.nl - Geneesmiddel Alzheimer komt binnen bereik
RUG.nl - Alzheimer onderzoek Groningen
Trouw.nl - Een pil tegen Alzheimer, die komt er niet
UMCG.nl - Stofwisseling in verouderende brein geeft geheugenklachten