DNA en de rol van genetica

Genetica, DNA, genen en erfelijkheid. Hoe zit het eigenlijk? Wat kunnen we wel en niet voorspellen aan de hand van ons DNA? 

De humane genetica is een zeer snel ontwikkelende discipline. De complete ontrafeling van het menselijk genoom (HGP) heeft ruim 10 jaar geleden voor het eerst plaatsgevonden en gaf aanleiding tot een groot aantal technologische ontwikkelingen. De afgelopen jaren is het steeds makkelijker geworden om DNA-kennis te vergaren. Dit maakt dat het steeds goedkoper wordt om alle 3,3 miljard letters van ons DNA - genetische erfelijke informatie - af te lezen. Maar we kunnen ook uit steeds kleinere hoeveelheden biologisch materiaal DNA isoleren. Denk daarbij aan losse haren maar ook aan historische overblijfselen. Daarnaast wordt het steeds belangrijker om ook het DNA uit onze ontlasting te onderzoeken. Deze technologische revolutie zal ervoor zorgen dat DNA-informatie steeds breder zal worden ingezet. Maar tegelijkertijd wordt ook steeds meer duidelijk dat ons menselijk genoom allerlei verrassingen voor ons in petto heeft die we niet hadden voorzien.
We kunnen kennis over DNA gebruiken om meer te leren over onszelf en onze historie. Maar wat kunnen we wel en niet voorspellen aan de hand van DNA? Wat zijn de laatste ontwikkelingen binnen de genetica en wat zijn de uitdagingen voor het vakgebied? Wat is de mogelijke impact van DNA-kennis op de toekomst van onder andere de gezondheidszorg?

Cisca Wijmenga is hoogleraar genetica aan het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Ze doet onderzoek aan coeliakie, een veel voorkomende auto-immuunziekte. Met haar onderzoek probeert ze te begrijpen hoe erfelijke factoren in samenhang met niet-erfelijke, zoals voeding, leiden tot het ontstaan van coeliakie. Ze hoopt met haar onderzoek nieuwe mogelijkheden te vinden voor diagnostiek, preventie en behandeling van de ziekte.