Donald Uges

Verdachten worden veroordeeld voor misdrijven als daarvoor voldoende wettig en overtuigend bewijs is. Maar door diverse justitiële dwalingen weten we dat ‘de waarheid’ afhankelijk is van tijd, religie, politiek, kennis, inzicht of belang. Waar gaat het mis?
Rechters in Nederland veroordelen een verdachte pas als zij menen voldoende wettig en overtuigend bewijs te hebben. Hun oordeel berust mede op de bevindingen van een, al dan niet, forensisch deskundige. Maar door tunnelvisie, het stellen van de verkeerde hypothese of door gebrek aan kennis hebben deze deskundigen het niet altijd bij het rechte eind. Een bekend voorbeeld is de balpenmoord, waarbij jarenlang hypothesen zijn gepostuleerd totdat een afstudeerscriptie van een studente de oplossing bood. Bij de overdracht van kennis van een bèta-deskundige naar een alfa-jurist kan er heel wat fout gaan, bijvoorbeeld door begripsverwarring. We lezen regelmatig  in de krant over justitiële dwalingen. Maar ook bij herziening zal het nieuwe oordeel hooguit met ‘aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid’ zijn. Gelukkig loopt het in meeste gevallen wel goed af, althans voor de verdachte, die al bij enige twijfel wordt vrijgesproken. Forensisch toxicoloog Donald Uges bespreekt voorbeelden uit zijn eigen praktijk, zoals de zaak van de Haagse verpleegkundige Lucia de Berk, de dakgootmoord, president Slobodan M., het Maasmeisje en de ketamine rape.

Donald R.A. Uges  is emeritus hoogleraar klinische en gerechtelijke toxicologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij doceert criminalistiek, bioanalyse, toxicologie en forensische geneeskunde. Hij was lid van een groot aantal nationale en internationale commissies en is auteur van meer dan 250 peer-reviewed artikelen. Hij werd gedecoreerd met the Irving Sunshine Award in Clinical Toxicology en de Prof. Jan Glerum Award voor Post Universitair Onderwijs. 

Deze lezing is georganiseerd i.s.m. de studievereniging Equilibrium van het instituut voor Life Science & Technology van de Hanze Hogeschool in het kader van het lustrum van hun 10 jarig bestaan.