Nanolab on a chip

Stel je voor: een compleet chemisch laboratorium zo klein als een euromunt. Geen grote zaal met complexe apparatuur maar gewoon, een chip die bijvoorbeeld je bloed analyseert. Science fiction? Nee,  het lab-on-a-chip is inmiddels realiteit. Onderzoekers in Groningen en Twente ontwikkelen, met behulp van nanotechnologie, chips die supersnel ingewikkelde testen kunnen doen. Voor patiënten is dit een uitkomst. Zij kunnen belastende testen met grote naalden in een ziekenhuislab voortaan gewoon thuis doen. De patiënt wordt zo een consument.

Binnenkort brengt het Twentse bedrijf Medimate een chip op de markt die de dosis lithium in het bloed kan meten. Lithium is een medicijn dat ongeveer vijftigduizend manisch depressieve patiënten in Nederland slikken. Nu moeten zij precies 12 uur na gebruik van het medicijn in het ziekenhuis een lithiummeting laten doen. Met vaak lange wachttijden en de nodige stress. Met een wegwerpchip en een handig meetapparaatje kunnen ze zelf de lithiumspiegel in hun bloed meten, of ze nu gewoon thuis of op vakantie zijn.
Ook voor het fundamenteel onderzoek is het lab-on-a-chip een doorbraak. In de microkanalen kunnen levende cellen worden gekweekt. Zo zijn snelle analyses mogelijk met hele kleine hoeveelheden vloeistof, zonder een patiënt of proefpersoon hiermee te belasten. Nieuwe medicijnen, zoals ontstekingsremmers, kunnen in de chip worden getest.
Welke toepassingen heeft het lab-on-a-chip voor ons in petto? Hoe gaat deze nanotechnologie het leven van patiënten veranderen? En is het niet riskant om de arts steeds meer buiten spel te zetten?

Bart van de Laar spreekt over de komst van het nanolab met Sabeth Verpoorte, hoogleraar analytische chemie aan de RUG, Steven Staal, manager Research & Development van het bedrijf Medimate, een spin-off van de Universiteit Twente, en Lotte Krabbenborg, onderzoeker van de Science and Society Group van de RUG. Het publiek kan zoals gebruikelijk (lastige) vragen stellen en de proef van de maand blijft altijd weer een verrassing.

In het maandelijkse Kenniscafé Groningen vertellen lokale onderzoekers over hun drijfveren, resultaten en uitdagingen en gaan ze in gesprek met het publiek. De site Kennisdebat van de RUG biedt achtergrondinformatie en de mogelijkheid om mee te discussiëren over de thema’s.

Interessante links
Sabeth Verpoorte in uitzending Adams Appel
Medimate B.V.
De opmars van het Lab-on-a-chip