De hemelbouwer

Aan het einde van de 18e eeuw bouwde amateurastronoom Eise Eisinga het grootste planetarium dat de wereld ooit gezien had in zijn eigen woonhuis in Franeker. Het maakte hem wereldberoemd. Maar wat weten we eigenlijk van Eisinga? Waarom bouwde hij dit planetarium? Historicus Arjen Dijkstra bespreekt het leven en werk van Eise Eisinga in een liveplanetariumshow in DOT.

Het planetarium kostte Eisinga zeven jaar om te ontwerpen en te bouwen. Als het af is, verspreidt het nieuws van dit Planetarium zich razendsnel en hij verwelkomde bezoekers van over de hele wereld om meer uit te leggen over ons zonnestelsel. Ook vandaag de dag wordt het planetarium nog steeds goed bezocht en is het opgenomen in de Canon van Nederland. Het planetarium is bovendien voorgedragen voor de UNESCO Werelderfgoedlijst.

Arjen Dijkstra, historicus en directeur van het Universiteitsmuseum Groningen, werkte de afgelopen acht jaar aan een biografie van Eisinga: De Hemelbouwer (2021, Noordboek). Via tientallen, voorheen onbekende, bronnen construeert hij een verrassend beeld van Eisinga en plaatst hem in de context van grote economische, politieke en wetenschappelijke veranderingen. De geschiedenis van Eisinga en het Planetarium zijn verweven met het ontstaan van het moderne Nederland.

Wegens succes en op verzoek van vele bezoekers vindt deze lezing nogmaals plaats, maar nu in het Nederlands.  Op 1 maart gaf Arjen Dijkstra deze lezing al eerder in het Engels onder de titel The Story of Eise Eisinga.

Georganiseerd door Studium Generale Groningen en DOTliveplanetarium.

Foto: Koninklijk Eise Eisinga Planetarium