De Staat van Verschil – Een kritiek van de Gelijkheid

Wij Nederlanders zijn individualisten. Hoe meer we verschillen van onze buren, hoe beter. De grootste angstdroom van de Nederlander is deel uit te maken van de grijze massa. “Wees jezelf” en “Ben bijzonder” dat is wat commercie en cultuur ons als ideaal voorhouden. En die zoektocht naar het onderscheid is in een postmoderne samenleving als de onze sterker dan ooit.

Tegelijkertijd probeert de overheid juist alle verschillen tussen mensen glad te trekken. Of het nu om kennis, macht, inkomen, startposities of de toegang tot de gezondheidszorg gaat, in de wereld van recht, bestuur en politiek heerst het primaat van de gelijkheid. Van gelijkheid, gelijkberechtiging en inkomensnivellering gaat nog altijd een grote wervingskracht uit. Waarschijnlijk omdat ze aansluiten bij een van de ogenschijnlijk nobelste aandriften van de mens: zijn gevoel voor solidariteit.

Het is deze ijzeren paradox – het streven naar gelijkheid èn naar verschil – die volgens Paul Frissen verantwoordelijk is voor de crisis in de verzorgingsstaat. In zijn onlangs verschenen boek De staat van verschil. Een kritiek van gelijkheid – doet de bestuurskundige een scherpe aanval op de ideologie van de gelijkheid. Deze ideologie en de politieke onwil om te erkennen dat mensen nu eenmaal van elkaar verschillen, leidden tot een onbetaalbare, onbeheersbare en bureaucratische verzorgingsstaat.

DwarsDiep is benieuwd waar de analyse van Frissen hout snijdt en waar niet en besteedt een avond aandacht aan het boek. Aanwezig zijn auteur Paul Frissen, hoogleraar Bestuurskunde aan de Universiteit van Tilburg en Decaan van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur, Pieter Pekelharing, Amsterdams filosoof en medeauteur van het boek Gelijk. Over de noodzakelijke terugkeer van een klassiek ideaal – en Willem Trommel, bestuurssocioloog aan Universiteit Twente. De laatste twee zullen het boek van Frissen kritisch bespreken en daarna met hem in debat treden. De discussie staat onder leiding van Hans Harbers.

Dwarse Boeken is een reeks debatavonden van debatcentrum DwarsDiep. Naar aanleiding van recente boekpublicaties door opiniërende publicisten, wetenschappers of politici wil DwarsDiep minstens vier keer per jaar een discussiebijeekomst op touw zetten waarin de schrijver wordt geconfronteerd met critici en een kritisch publiek.