Het virtuele huisdier

Sinds er huisdieren zijn, kennen we ook surrogaat- en knuffeldieren. Met de komst van virtuele knuffeldieren zoals de tamagotchi en Furby zijn we nog maar een stap verwijderd van het cyberbeest.

Sinds de komst van huisdieren spelen dieren een belangrijke rol in het leven van kinderen. Waar kinderen eerst alleen echte dieren hadden om te knuffelen, kregen ze later levenloze objecten om mee te spelen, zoals poppen. Ook dieren werden nagemaakt. Speelgoedmakers probeerden deze levenloze objecten weer leven in te blazen, eerst met behulp van mechanica, later met elektronica en met software.
De nieuwe generatie knuffeldieren kreeg gestalte in videospellen waarin computergestuurde software-dieren werden uitgerust met een schermpje. Zo ontstonden virtuele knuffeldieren, zoals de tamagotchi. Bij de tamagotchi  speelt het knuffelen zich af op een klein LCD-scherm. Alle interactie verloopt via het scherm. Een volgende stap is de Furby, die in 1998 op de markt kwam. De Furby is een interactief pluche fantasiedier met sensoren voor licht, geluid en streling en hij kan spreken. Daarmee lijkt hij meer op een mens dan op een dier. De Furby is te zien als een menselijke cyborg in de huid van een pluchen beer. De laatste stap in deze evolutie staat voor de deur: de virtual pets zullen als het ware met hersenen worden uitgerust, en dan is het cyberbeest geboren. Belangrijk is dat alle stadia in deze evolutie, zelfs de meest primitieve, bij hebben gedragen aan de betekenis die virtuele huisdieren vandaag hebben voor spelende kinderen.

Gust De Meyer werkt als hoogleraar Populaire Cultuur aan het departement Communicatiewetenschap van de K.U. Leuven. Hij publiceerde onder meer over populaire muziek, reality-tv en Big Brother, massatoerisme, BV’s, tuinkabouters, cyberspeelgoed en videogames.

Interessante links:
KU Leuven: Furby
Website Sociale Vraagstukken.nl: Film over robots in de zorg
Probo: De bouw van Probo, een knuffelrobot voor gehospitaliseerde kinderen.