Oostvaardersplassen: wildernis of wildernix?

De film De Nieuwe Wildernis, over de natuur in de Oostvaardersplassen, was een bioscoophit. Maar er is ook veel discussie. Moeten we de rijkdom van de natuur wel gaan organiseren?

Meer dan 400.000 mensen zagen de bioscoophit De Nieuwe Wildernis, over de natuur in de Oostvaardersplassen. Daarmee verwierf de film de platinastatus. Ook de pers was lovend: eindelijk een Attenborough-achtige natuurfilm over een Nederlands natuurgebied. Wie langs het gebied treint, ziet echter vooral dooie bomen, enorme kuddes Konikpaarden, Heckrunderen, edelherten en heel kort gras. Niet bepaald de gevarieerde natuur die de film ons voorspiegelt. Volgens sommigen is het in de Oostvaardersplassen tijd voor een reset: een tijdelijke drooglegging gecombineerd met wisselende waterstanden. Dat zou de biodiversiteit terug kunnen brengen.
Nederland zou Nederland niet zijn als er niet over dit natuurgebied een felle controverse was uitgebroken. Bijna iedereen betreurt de teruggang in aantallen soorten, maar moeten we dat gaan organiseren?  Opvallend is dat wetenschappelijk onderzoek niet zo’n grote rol speelt in de besluitvorming.

Gelukkig traceerde het Kenniscafé drie onderzoekers die allen hun sporen in de Oostvaardersplassen verdienden. RUG-bioloog Jasper Ruifrok deed onderzoek naar wat er gebeurt met gebieden als je ze afsluit voor de grote grazers. Helpt dat om meer variatie in het gebied te krijgen? Krijgen bomen en struiken dan een kans? Of profiteert dan vooral de brandnetel? RUG-onderzoeker Roel van Klink concentreerde zich in zijn onderzoek vooral op de variëteit aan insecten, zowel in dezelfde afgesloten gebieden als op de vele kadavers die in het gebied liggen. Perry Cornelissen onderzocht voor Staatsbosbeheer en Rijkswaterstaat  wat grote grazers eten, hoe ze elkaar beconcurreren en wat de effecten zijn van de beperkte ruimte op voortplantingssucces en conditie, maar ook op de vogelstand.
De bijeenkomst begint met een prikkelende column van de natuurjournalist van het dagblad Trouw Koos Dijksterhuis. Gespreksleider is Femke Kramer.