Outbreak

Sommige ziekteverwekkende bacteriën zijn inmiddels resistent tegen de sterkst werkende antibiotica. Wat zijn de gevaren van resistentie? En zijn er manieren om antibioticagebruik beter te controleren of te vervangen door een ander medicijn?

Bij een bacteriële infectie krijg je al gauw een antibioticumkuur voorgeschreven. Het is natuurlijk fijn dat we zo’n ‘wondermiddel’ hebben, dat menig mensenleven heeft gered. Sinds de ontdekking van penicilline begin vorige eeuw zijn antibiotica uitgegroeid tot een van de meest gebruikte geneesmiddelen wereldwijd. Maar dit zorgde ook voor een toenemende resistentie van bacteriën tegen bepaalde antibiotica. De laatste jaren zien we steeds vaker infecties die worden veroorzaakt door resistente bacteriën. Vanwege dit gevaar schrijven Nederlandse huisartsen deze geneesmiddelen minder vaak voor, maar aan de andere kant is de veehouderij juist een grootgebruiker van preventieve antibiotica geworden.  Een outbreak van een ziekte waartegen we geen werkend antibioticum meer hebben is geen onrealistische doomscenario meer. Hoe erg is de situatie rond antibioticaresistentie? Wat voor maatregelen kunnen er worden genomen? En zijn er wetenschappelijke oplossingen om antibioticagebruik beter te controleren of te vervangen door een ander medicijn?

Alex van den Berg spreekt met Oscar Kuipers, hoogleraar moleculaire genetica en synthetische biologie aan de RUG, over het creëren van synthetische peptiden en de ontwikkeling van nieuwe antibiotica, met Hajo Grundmann, hoogleraar medische microbiologie aan het UMCG/RUG en epidemioloog aan het RIVM, over het Europese onderzoek naar antibioticaresistentie en het ontwikkelen van richtlijnen voor infectiepreventie, en met Willem Velema, Phd-student organische chemie aan de RUG, over de ontwikkeling van een antibioticum die je kunt activeren met behulp van licht.

Interessante links
RUG.nl - medewerkerspagina Oscar Kuipers
RUG.nl - Nature Chemistry: Groningen chemists develop switchable antibiotic (Persbericht 13 september 2013)
Youtube.com - Unifocus24 - De zoektocht naar nieuwe antibiotica, met Oscar Kuipers
Groene Amsterdammer.nl - Antibiotica en antibioticaresistentie: synthetische biologie als oplossing
DvhN.nl - Alarm over stijging antibiotica-resistentie Europa, met Hajo Grundmann (13 november 2013)
Trouw.nl - RIVM geeft Klebsiella-test aan Nederlandse ziekenhuizen, met Hajo Grundmann