Taal, identiteit en erotiek
Ons taalvermogen is een bijproduct van een al lang geleden op hol geslagen brein, nauw verbonden met onze identiteit als individu en erotische fantasie.
Taal is onderdeel van het diepste wezen van de mens. Maar hoe, wanneer en waarom ons taalvermogen ontstaan is, blijft raadselachtig. Dat is ook niet zo gek, want er zijn geen bruikbare fossielen of ander direct bewijsmateriaal. Er is dan ook danig over de herkomst en de ouderdom van menselijke taal gespeculeerd – en niet te vergeten, gefantaseerd.
Toch kunnen we er met behulp van indirect bewijs en goed redeneren een eind komen. Verrassenderwijs blijkt dan dat taal zoals wij dat kennen veel jonger moet zijn dan meestal wordt aangenomen – niet veel ouder dan zo’n 14.000 jaar. Ook die andere algemene aanname, dat taal ontstond om in communicatieve behoeften te voorzien, blijkt niet te kunnen kloppen. Ten derde wordt duidelijk dat mensentaal niets met dierentalen van doen heeft.
Eerder blijkt ons taalvermogen een bijproduct van een al lang geleden op hol geslagen brein, nauw verbonden met andere wezenlijke aspecten van het mens-zijn, zoals onze identiteit als individu (d.w.z. het vermogen om naar jezelf te kijken en ‘jezelf’ een rol te zien spelen in de wereld) en erotische fantasie.
Rik Smits is taalkundige en schrijver/publicist. Behalve over taal en taalkunde schrijft hij onder meer over linkshandigheid, grondrechten en computers en nieuwe media. In 2009 verscheen van hem Dageraad: hoe taal de mens maakte, in 2010 Het raadsel van linkshandigheid.
