Abel Tasman

In Australië en Nieuw-Zeeland wordt Abel Tasman, Groninger boerenzoon uit Lutjegast, gezien als een wereldberoemd ontdekkingsreiziger. Voor de Australiërs en de Nieuw-Zeelanders past hij in het rijtje Bartolomeu Diaz, Vasco da Gama en Columbus. Down Under zijn tientallen plekken naar hem vernoemd. Hij heeft er zijn ‘eigen’ land, zee, zeestraat en nationaal park. In Nederland is Tasman veel minder bekend. In 2004 eindigde hij op de 50e plaats bij de verkiezing van grootste Nederlander (nog net voor Joop van den Ende!). Een standbeeld heeft hij niet en hij schittert door afwezigheid in de grote nationale musea in Amsterdam.

Abel Tasman vertrok in opdracht van de VOC in de zomer van 1642 met 110 mannen op twee kleine schepen uit Batavia om het grote, mythische Zuidland te zoeken. De opdracht was om na te gaan of daar iets te halen viel, en om vanuit Azië een snelle verbinding met de Spaanse bezittingen in Amerika te vinden. Australië was een van de laatste werelddelen die de Europeanen nog niet in kaart hadden gebracht. Tasmans tocht leverde niet de benodigde informatie maar wel de allereerste gegevens over het bestaan van Nieuw-Zeeland en het eiland Tasmanië. Omdat zijn tocht geen lucratieve handelscontacten of nieuwe rijkdommen opleverde, beschouwde de leiding van de VOC hem als een mislukking. Wellicht is dat sentiment altijd een rol blijven spelen in historische beoordeling van zijn leven. Voor Nieuw-Zeelanders en inwoners van Tasmanië markeert de tocht van Tasman echter het begin van hun moderne geschiedenis.

Jeroen Onderwater (1963) is historicus, ondernemer en docent geschiedenis aan de OSG Winkler Prins in Veendam. Hij is voorzitter van het bestuur van het Abel Tasman Kabinet, het enige Abel Tasman museum in Nederland.
In oktober 2009 is het precies 350 jaar geleden dat Tasman in Batavia overleed. Dit gegeven vormt de aanleiding om leven en werken van deze wereldberoemde zoon van Groningen onder de aandacht te brengen.

Interessante link
Abel Tasman