Leren van de natuur
Vogels vliegen beter dan vliegtuigen, geribbelde schubben verminderen de wrijvingsweerstand van haaien, tanden van slakken breken nooit af, die op boorkoppen van cutterzuigers voortdurend. Voor ingenieurs en ontwerpers is de natuur een dankbare leerschool. En zelfs sporters kunnen profiteren van voorbeelden uit de natuur. Zo wijzen berekeningen van de Groningse hoogleraar bionica John Videler uit dat Pieter van den Hoogenband betere tijden kan zwemmen door als een pinguïn in het water te duiken en vervolgens de toegestane afstand van 15 meter minimaal, net als een dolfijn, 90 centimeter onder het wateroppervlak te zwemmen.
Videler doet al tientallen jaren onderzoek naar natuurlijke mechanismen, zoals de vlucht van vogels en het zwemmen van vissen. Met soms revolutionaire inzichten. Zijn studie naar vliegende vogels wees bijvoorbeeld uit dat vogelvleugels anders en beter werken dan vliegtuigvleugels. Deze kennis heeft tot op heden geen grootschalige toepassing gevonden en ook Pieter van den Hoogenband volgde het welgemeende advies vooralsnog niet op. Maar dat de natuur een rijke inspiratiebron is voor de ontwikkeling van nieuwe technologieën staat vast. Aan de RUG wordt dit jaar een nieuwe interdisciplinaire opleiding bionica opgezet, met John Videler als drijvende kracht.
Hoe kunnen we natuurlijke principes ontrafelen? Wat kunnen technici en ontwerpers leren van de natuur? En waarom is het zo lastig om toepassingen te vinden voor nieuwe kennis?
Over de natuur als inspiratiebron voor het oplossen van technische problemen spreekt presentator Bart van de Laar met de creatieve onderzoeker John Videler, emeritus hoogleraar mariene zoölogie en evolutionaire mechanica en sinds kort hoogleraar bionica aan de RUG, en Ward van der Houwen, ontwerper en onderzoeker bij de afdeling Biomedical Engineering van het UMCG, waar wordt gewerkt aan de ontwikkeling van bionische implantaten en protheses die de originele lichaamsfunctie nabootsen of zelfs verbeteren.
Het publiek krijgt weer ruim de gelegenheid om (lastige) vragen te stellen en zal opnieuw worden verrast door de Proef van de Maand.
In het maandelijkse Kenniscafé Groningen vertellen lokale onderzoekers over hun drijfveren, resultaten en uitdagingen en gaan ze in gesprek met het publiek. De site Kennisdebat van de RUG biedt meer achtergrondinformatie en de mogelijkheid om mee te discussiëren over de thema’s.
