Ziek en gezond in de genetische toekomst
De toenemende kennis van onze genetische opmaak gaat gepaard met de belofte van een gezond leven en een maakbaar lichaam. Ziekte zal in de toekomst steeds vaker voorkómen kunnen worden: door tijdige medicatie, preventieve maatregelen en veranderingen in leefstijl bijvoorbeeld. Omdat we steeds beter weten wat ons genetische ‘lot’ is, worden we ook steeds meer geacht daarnaar te handelen. Roken was sowieso al niet gezond, maar wel erg stom als iemand weet dat hij genetisch een vergroot risico op longkanker heeft. Dan geldt al helemaal: ‘eigen schuld, dikke bult’.
Door de ontwikkelingen in de genetica zullen ziektes dus steeds vaker worden gezien als iets waarvoor individuen zelf verantwoordelijk zijn. Maar leidt dat er niet toe dat zij die door dit ‘lot’ getroffen worden wel eens minder op de solidariteit van anderen kunnen rekenen? Die roker wist toch dat-ie een extra risico liep? Wie is straks verantwoordelijk voor individuele preventie en individueel leed? Wil de samenleving daar dan nog wel financieel voor opdraaien? Betekent dat verschuivingen in de verhouding tussen collectieve en private voorzieningen? Zijn we nog bereid verzekeringspremies te betalen voor iemand die op grond van zijn of haar genetische kaart beter had moeten weten?
Over zulke vragen debatteren Klasien Horstman, hoogleraar Filosofie en Ethiek van Bio-enigineering, Technische Universiteit Eindhoven, tevens verbonden aan de Universiteit van Maastricht, Faculteit der Gezondheidswetenschappen, Hans van Maanen, journalist van de Volkskrant en lid van het panel, en Sietske Homsma, internist en medisch adviseur bij Nationale Nederlanden en het Verbond voor Verzekeraars. Terry Vrijenhoek, voorzitter van het netwerk voor jonge genomicsonderzoekers GeNeYouS, verzorgt een crash course genomics. Voorzitter van het debat is Marjan Slob, publiciste en onderzoeker.
Debatreeks Great Expectations: over de genetische toekomst
Genetisch onderzoek is een grote zegen aldus wetenschappers. Aan dat onderzoek kleven fikse risico’s beweren critici. Welke onderwerpen en vragen verdienen meer aandacht in de discussie over genomics? Een panel van maatschappelijke experts onder leiding van oud-PvdA-voorzitter Felix Rottenberg onderzocht deze vraag. Op 21 mei worden de resultaten van het panel voor de maatschappelijke agenda gepresenteerd. Het Centre for Society and Genomics (CSG), opdrachtgever van het onderzoek, en LUX Nijmegen organiseren vier publieke debatten in Nijmegen, Groningen (ism. debatcentrum DwarsDiep), Amsterdam en Tilburg over cruciale maatschappelijke dilemma’s die een plaats zouden moeten krijgen op de agenda van onderzoek en politiek. Alle debatten staan onder leiding van Marjan Slob, publicist en onderzoeker.
Georganiseerd ism. het Centre for Society and Genomics en debatcentrum LUX
