Nederland oh Nederland
Het was altijd een aardig tijdverdrijf: discussieren over de vraag wat Nederlanders kenmerkt. Zijn we nog altijd dominees in een gidsland die voortdurend de rest van de wereld de maat nemen? Of eerder kooplieden die overal handel zien en die in eigen huis bizarre overtuigingen tolereren en vreemde gedragingen gedogen? Of provinciaalse Jan-Salies die bang zijn om boven het maaiveld uit te steken?
Hoe dan ook, de vrijblijvendheid van deze vragen is voorbij. Het debat over wie we zijn, is op scherp komen te staan. De specifieke inhoud van de Nederlandse identiteit, of juist het gebrek daaraan, is een rol gaan spelen in de integratiediscussie.
Een wonder is dat niet. Nederland heeft er een flink aantal andersdenkende nieuwkomers bijgekregen. Door ons verzuilde verleden en de daarop volgende periode van Veronica-liberalisme zijn we die tolerant of misschien beter onverschillig tegemoet getreden. Het gevolg: veel stemmingmakers en opinionleaders zien een middelpuntvliedende verbrokkeling van Nederland en missen het saamhorigheidsgevoel.
De vraag is wat ons nu te doen staat. Moeten we scherper markeren wat typisch Nederlands is en hebben we een scheut patriottisme nodig en een opgepoetste cultuur-historische canon? Moeten we de Verlichting eindelijk serieus nemen en na een eventuele liberale jihad iedereen een post-religieuze identiteit aanmeten? Of knopen we toch maar beter bij de oude Verzuilingstraditie aan en gunnen we iedereen zijn eigen sub-cultuur met meteen de mogelijkheid om daarbinnen te emanciperen?
Over deze vragen buigen zich James Kennedy, hoogleraar Geschiedenis aan de VU, Jan Pieter van Oudenhoven, hoogleraar cross-culturele psychologie aan de RUG en Bas van Stokkom, ethicus van de Radboud Universiteit. Elsbeth Etty, columnist van NRC en bijzonder hoogleraar literaire kritiek aan de VU zal een column uitspreken. Ronald Ohlsen en Rudy Lentze brengen een toepasselijk lied ten gehore. De discussie wordt geleid door RUG-filosoof Hans Harbers.
Dit debat wordt georganiseerd door DwarsDiep - Politiek en Cultureel Debatcentrum, een samenwerkingsverband van Studium Generale Groningen, USVA, de Faculteit Wijsbegeerte, de Openbare Bibliotheek, het Centre foor Development Studies van de RUG en debatcentrum Waag.