Religie & geweld

In seculiere samenlevingen wordt geweld bestempeld als ‘zinloos geweld’, in naam van religie krijgt geweld wel betekenis. Wat zegt dat over het geweld zelf en de oorzaak ervan?
Religie is een bron van steun, liefde en compassie, maar kan ook aanzetten tot haat en geweld. Kunnen compassie en geweld hand in hand gaan binnen een religie? Gruwelijke berichten over mensen die op een barbaarse manier om het leven worden gebracht uit naam van de Islam zijn aan de orde van de dag. Aanslagen op Charlie Hebdo, het Joods Museum in Brussel, een synagoge in Kopenhagen, IS-terreur en -onthoofdingen, zelfmoordaanslagen, de kranten staan er vol van. Maakt dat de Islam tot een gewelddadige religie? Of is er meer aan de hand? Worden religies en heilige boeken zoals de Koran en de Bijbel misbruikt voor geweldsdaden en terreur? 

Sinds 9/11, toen twee vliegtuigen in de torens van het WTC werden gevlogen om de eer van de Islam te herstellen, lijkt het alsof religie en geweld onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn geraakt. Toch gaat de verstrengeling van religie en geweld veel verder terug in de geschiedenis, denk alleen al aan de kruistochten. Maar is het geweld van kruisridders en jihadisten vooral religieus van aard of gaat het veel meer om sociale, politieke en economische motieven in een religieus jasje? Wat beweegt mensen om in naam van een religie anderen (en zichzelf) geweld aan te doen? Waarom sluiten jongeren zich aan bij de jihad? Kiezen ze hier zelf  voor of zijn zij geronseld en gehersenspoeld?

Femke Kramer gaat in gesprek met Pieter Nanninga, universitair docent Midden-Oostenstudies, over Islam en Jihad;  Dick de Boer, emeritus hoogleraar geschiedenis van de middeleeuwen, over geweld en respect tijdens de Kruistochten; Menno Gerkema, hoogleraar chronobiologie, over de biologische achtergrond van oorlog en religie.

Dit Kenniscafé is mede georganiseerd in het kader van de HOVO-cursus 'Religie en Geweld'