Nergensland: nieuw licht op migratie

Coen Simon en Frank Meester ontvangen in de serie Nieuw Licht oud-politica Femke Halsema die in haar essay Nergensland een opmerkelijk pleidooi houdt. Zij wil de humanitaire en geopolitieke problemen van migratie het hoofd bieden door in de regio’s van herkomst samen met de mensen die zijn gevlucht nieuwe steden te bouwen: plaatsen waar je kan trouwen, studeren, handeldrijven en ontmoeten en waar je begraven kan worden. Coreferenten zijn hoogleraar Integratie en Openbaar Bestuur Jacques Wallage en student Economie en Filosofie Reender Reenders.

Van de ruim zestig miljoen mensen die wereldwijd op de vlucht zijn, verblijft bijna negentig procent in de regio. Zij verzamelen zich in de armste delen van al arme wijken en steden en internationale vluchtelingenkampen. In Nergensland vraagt Halsema zich af hoe westerse democratieën in deze ontwikkeling open samenlevingen kunnen blijven zoals De Oostenrijks-Joodse filosoof Karl Popper zich deze voorstelde in zijn beroemde boek The open society and its enemies. Om recht te doen aan de vrijheid van het individu zou een samenleving volgens Popper open moeten staan voor zowel invloeden van buitenaf, als voor kritiek van binnenuit.

Halsema schetst een utopisch vergezicht waarmee we de humanitaire en geopolitieke problemen van migratie het hoofd kunnen bieden, zonder dat we ons afsluiten van de enkeling en zonder dat we over vijftig jaar opnieuw Popper moet nazeggen: 'Het streven om de hemel op aarde te vestigen, leidde tot de schepping van de hel.'

Femke Halsema was vanaf 1998 Kamerlid en van 2002 tot 2011 fractievoorzitter van GroenLinks. Zij maakte voor de NTR de documentaireserie Seks en de zonde en stond aan de wieg van De Fractie, een politieke dramaserie van de VPRO. Ze is medewerker bij De correspondent en werkt als adviseur en bestuurder in het bedrijfsleven en de publieke sector.

Jacques Wallage is hoogleraar Integratie en Openbaar Bestuur aan de RUG. Hij was tot juni 2009 burgemeester van Groningen. Daarvoor heeft hij onder andere gewerkt als wethouder, staatssecretaris van Onderwijs en van Sociale Zaken en als fractievoorzitter van de PvdA in de Tweede Kamer.

Reender Reenders is student Economie en Filosofie en tot voor kort voorzitter van JOVD Groningen.

De bedenkers van NIEUW LICHT

Frank Meester (1970) is filosoof, schrijver en publicist. Van zijn hand verscheen onder meer Zie mij. Filosofie van de ijdelheid en Islam. Samen met zijn broer Maarten schreef hij de bestseller Meesters in de filosofie en met denker des vaderlands Marli Huijer publiceerde hij Goudmijn van het denken. Coen Simon (1972) is schrijver en filosoof. Zijn essays in NRC Handelsblad, nrc.next en Trouw zijn spraakmakend in het publieke debat. Van hem verschenen onder meer de boeken Waarom we onszelf zoeken maar niet vinden en Filosoferen is makkelijker als je denkt. In 2012 won hij de Socrates Wisselbeker voor het beste filosofieboek met En toen wisten we alles. 

Co-referaat Jacques Wallage bij het essay Nergensland van Femke Halsema