Ontspoorde Wetenschap
Onderzoeksjournalist Frank van Kolfschooten ontdekte spectaculaire zaken van wetenschappers die onderzoeksresultaten vervalsen of het werk van collega’s overschrijven.
De fraudezaak van psycholoog Diederik Stapel veroorzaakte recent grote onrust in de Nederlandse wetenschap. Was deze affaire het topje van de ijsberg? Onderzoeksjournalist Frank van Kolfschooten, die sinds de jaren negentig al vele onthullingen deed over fraude- en plagiaatzaken, ging op zoek naar nieuwe voorbeelden die buiten de publiciteit zijn gebleven. Hij ontdekte opnieuw spectaculaire zaken van wetenschappers die onderzoeksresultaten verzinnen of vervalsen of het werk van collega's overschrijven. Ook ontdekte hij Nederlandse slachtoffers van bedriegers in de internationale wetenschappelijke wereld. Welke vormen van dubieus wetenschappelijk onderzoek, die sinds de ‘Stapelcrisis’ bekend staan als ‘slodderwetenschap’, zijn er? En welke rol speelt de sterk competitieve (internationale) wetenschapscultuur bij ontsporingen van wetenschappers?
Frank van Kolfschooten is onderzoeksjournalist, met als voornaamste aandachtsgebieden (medische) wetenschap, sport en geschiedenis. Hij publiceert al ruim 25 jaar artikelen in dag-, week- en vakbladen. Daarnaast verschenen er diverse boeken van zijn hand, waaronder twee over wetenschapsfraude: Valse vooruitgang. Bedrog in de Nederlandse wetenschap (1993) en Ontspoorde Wetenschap. Over fraude, plagiaat en academische mores (2012).
Wolfgang Stroebe is hoogleraar sociale psychologie aan de universiteiten van Utrecht en Groningen. N.a.v. de kwestie-Stapel publiceerde hij samen met de Groningse sociaal-psychologen Tom Postmes en Russell Spears een onderzoek naar wetenschappelijk wangedrag en de mythe van het zelfcorrigerend vermogen van de wetenschap. Volgens hem is er geen enkel bewijs dat (sociale) psychologie meer fraudegevoelig is dan andere wetenschapsgebieden.
Jelte Wicherts is universitair hoofddocent in de methoden en technieken van psychologisch onderzoek aan de Universiteit van Tilburg. Hij doet onderzoek naar fouten en vertekeningen in de analyse van onderzoeksgegevens. Zijn onderzoek laat o.a. zien dat er in de psychologische literatuur relatief veel statistische fouten te vinden zijn en dat veel psychologen hun onderzoeksgegevens niet delen met vakgenoten. Hij betoogt dat meer of minder ernstige misstanden in die gesloten onderzoekscultuur te goed kunnen gedijen.
Interessante links:
Wordpress Homepage: Frank van Kolfschooten
Wikipedia: Frank van Kolfschooten
DUB Opinie: Blog Wolfgang Stroebe
Social Psychology Network: Wolfgang Stroebe
Weekly Nature Journal: Blog Jelte Wicherts
