Revolutionair nieronderzoek

De wereldberoemde arts en uitvinder Willem Kolff legde de basis voor de kunstnier in Groningen. De Amerikaanse onderzoeker David Humes trad in Kolffs voetsporen en bestrijdt, (acuut) nierfalen met levende cellen als therapeutisch hulpmiddel.

Dokter Kolff en de kunstnier
Groningen als bakermat van een medische revolutie
Herman Broers

Dit jaar is het 75 jaar geleden dat arts, verzetsman en uitvinder van de kunstnier Willem Johan Kolff (1911-2009) in Groningen aan zijn carrière begon. Als vader van kunstmatige organen wees Kolff de wereld op de meerwaarde van machines aan het patiëntbed. Met zijn eerste uitvinding, de kunstnier, maakte hij nierfalen tot een behandelbare aandoening. In zijn Groninger jaren (1938-1941) legde ‘dokter Kolff’ de basis voor de uitvinding van de kunstmatige nier. Hij werd een gelauwerd man, maar zijn tijdgenoten in Groningen begrepen deze uitvinderarts en zijn bizarre opvattingen lang niet altijd.

Journalist en historicus Herman Broers is auteur van de biografie Dokter Kolff, kunstenaar in hart en nieren (2003, 2011) en medeoprichter van de Willem Kolff Stichting.

Engelstalig
Beyond Kidney Dialysis:
Are Living Cells the New Frontier?
David Humes
 
Bij nierfalen wordt vooral geprobeerd om schadelijke stoffen te verwijderen met behulp van filtratietechnieken, zoals nierdialyse, een uitvinding van Willem Kolff. In aanvulling daarop proberen andere uitvinders nu met behulp van al dan niet ‘gedresseerde’ cellen complicaties van nierfalen te bestrijden. De Amerikaanse arts David Humes is zo’n ondernemende onderzoeker. Hij zal vertellen over nieuwe ontwikkelingen in de behandeling van nierfalen, waarbij cellen als therapeutisch hulpmiddel centraal staan. Humes ontwikkelde onder meer een kunstnier met levende cellen, die mogelijk het nog steeds hoge sterftecijfer bij acuut nierfalen (50-70 procent) aanzienlijk omlaag kan brengen.

Prof.dr. H. David Humes is hoogleraar interne geneeskunde aan de University of Michigan in Ann Arbor (VS). Hij geeft leiding aan de biotech bedrijven Innovative BioTherapies en CytoPherx. Voor zijn baanbrekend onderzoek krijgt David Humes de Kolff-prijs 2013 overhandigd.

Dit programma wordt georganiseerd door Studium Generale Groningen, in samenwerking met de Willem Kolff Stichting  en  het BioMedical Materials programma (BMM). Het maakt deel uit van een landelijke serie lezingen over regeneratieve geneeskunde: As good as new? Voor meer informatie: www.bmm-program.nl

Interessante links

Over Willem Kolff:
website Dokter Kolff

Over David Humes:
website University of Michigan, David Humes
website NierNieuws, kunstnier met menselijke cellen halveert dodental
website University of Michigan, Research Update Laboratory of David Humes

Over Herman Broers:
website Dokter Kolff, auteur Herman Broers