Groningse studenten en hun academie
Sommigen zien de universiteit als een ivoren toren waarin geleerden in alle rust voor andere geleerden nieuwe geleerdheden proberen te produceren. Het uitgangspunt van dit onderzoek is daarentegen dat de universiteit per definitie een maatschappelijke instelling is, die met duizend draden met de samenleving is verbonden. Dat wordt duidelijk aan de hand de sociale en culturele geschiedenis van de studenten van één universiteit – die van Groningen.
Pieter Caljé dook in de levens van studenten die tussen 1800 en 1900 in Groningen neerstreken. Hij verbindt sociale, politieke en geografische lange-termijnprocessen met zo goed mogelijk gereconstrueerde levens van vijf cohorten studenten en een cultuurgeschiedenis van het Groningse studentencorps Vindicat atque Polit. Het informele curriculum van het studentenleven, dat zich in de negentiende eeuw voornamelijk in de sociëteit afspeelde, was immers van een even grote vormende waarde als het formele curriculum, dat in de collegebanken werd doorlopen.
Door studenten als uitgangspunt van het onderzoek te nemen krijgen we zicht op de speciale wijze waarop de Groningse universiteit zich in de zeventiende en achttiende eeuw ontwikkelde. Ook zien we waarom zij in de late achttiende eeuw in Noord-Nederland ten koste van Franeker geleidelijk het academisch monopolie verwierf. In de negentiende eeuw speelde de universiteit een centrale rol in processen van staats- en natievorming, elitevorming, professionalisering en democratisering. Dit alles komt mede aan het licht door de kleurrijke negentiende-eeuwse studentencultuur als jeugdcultuur te analyseren.
Dr. P.A.J. Caljé promoveerde najaar 2006 aan de Universiteit Maastricht op het onderzoek ‘Groningse studenten en hun academie; de inbedding van de universiteit in de samenleving in de negentiende eeuw’. Zijn promotores waren de Maastrichtse historicus prof.dr. A. Labrie en de Groningse historicus prof.dr. K. van Berkel. Caljé studeerde geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en werkt als universitair docent bij de vakgroep Geschiedenis van de Faculteit der Cultuur- en maatschappijwetenschappen van de Universiteit Maastricht. Eerder publiceerde hij samen met J.C. den Hollander het standaardwerk De nieuwste geschiedenis. Vanaf 1870 tot heden.
