Cultuurcursussen SGG & USVA

September/oktober/november

Studium Generale Groningen en Cultureel Studentencentrum USVA presenteren dit najaar een tweetal kijk-en-luistercursussen op het terrein van toneel en film. De ene voor wie belangstelling heeft voor eigentijds theater en de recente theatergeschiedenis; de andere voor de filmliefhebber die geïnteresseerd is in de geschiedenis van de ‘filmhuisfilm’, van Eisenstein’s Potemkin tot Dogville van Lars von Trier.

Eigentijdse visies op theater
Docent: Karel Hupperetz

Datum: vanaf maandag 26 september 2005 (10x)

Waar gaat het theater vandaag de dag over? Welke functie heeft dat theater en voor wie? Dit voorjaar speelde het NNT een spraakmakend congres van D66 na. Johan Simons van theatergezelschap Hollandia streeft nadrukkelijk naar relevantie en verwijt anderen een gebrek aan engagement. Ten dele gaat het theater dus weer over de maatschappelijke actualiteit - over Srebrenica, 9/11, Fortuyn, Islam etc. - maar minder dan je op grond van het theaterdebat zou verwachten. In deze cursus verdiepen we ons in de visies van theatermakers en -gezelschappen. Ook om zelf een visie te ontwikkelen van wat je goed of minder goed vindt, en waarom. Daarbij gaat het om de aloude vragen naar de verhouding tussen schoonheid en waarheid, vorm en inhoud, hoog en laag, zwaar en licht, elite en massa, woord en beeld (nieuwe media), stagnatie en vernieuwing.
We zullen aandacht besteden aan het Nederlandse theaterbestel, want in weinig landen in Europa valt er meer te beleven. Sinds Aktie Tomaat – door studenten! - mag en kan alles. We zullen vanuit de na-oorlogse theatergeschiedenis wat lijnen trekken naar nu. Maar er komt natuurlijk nog veel meer aan de orde: oa. de problematische rol van het geheugen, want theater is vergankelijk, na afloop rest slechts de herinnering en die is – zoals we weten – niet zo betrouwbaar.   
Onderdeel van de cursus vormt het bezoek aan een drietal nader te bepalen voorstellingen.


Arthouse Film – Van Filmliga tot Dogma
Docent: Johan Westerman

Datum: vanaf woensdag 28 september 2005 (10x)

In Nederland is in de ‘arthouses’ en filmhuizen ook een eigen vorm van cult ontstaan, wat vaak ‘filmhuisfilms’ of ‘arthousefilms’ worden genoemd. Jaren achtereen vonden Tarkovski-cycli plaats, of werden met grote regelmaat films van Fassbinder, Fellini, Godard of Bergman gedraaid.
Dogma ’95 van Lars von Trier en consorten stond onlangs weer in de belangstelling omdat zij ontkenden dat hun stellingen voor hen enig belang hadden. Tegelijk zijn zij toch bezig met een thema dat in de Europese film vaak het punt van onderscheiding is met de droomfabriek Hollywood: de Europese film is vaak realistischer en probeert over het algemeen meer te zeggen over de werkelijkheid. Film als spiegel of als venster op de wereld.
Dergelijke thema’s speelden ook bij Europese filmstromingen als het Italiaanse neo-realisme of de Franse nouvelle vague een rol. In Nederland werd reeds in de jaren ’20 als antwoord op de vermaakindustrie van Hollywood de Filmliga in het leven geroepen, waar eigen ‘cult’ werd gemaakt om de filmkunst te vieren. Europese cult is vaak ook een zoektocht naar kunst en inhoud. Van Filmliga tot Dogma.
In deze cursus gaan we kijken hoe dit proces zich heeft voltrokken door diverse stromingen en regisseurs te belichten. Aan de hand hiervan kunnen we nadenken over hoe we de term ‘arthousefilm’ het beste kunnen invullen. Hierbij worden fragmenten en hele films vertoond, waarvan enkele ingeleid door gastsprekers. De cursus wordt afgesloten met een door de cursisten gekozen film.