Kruisbestuiving van kunst en wetenschap

Wat leert hersenonderzoek ons over kunst? Hoe spelen kunstenaars met onze perceptie van de werkelijkheid?

Kruisbestuiving van kunst en wetenschap

Barbara Nordhjem

Kogelvrije huid, een fietspad dat licht geeft in het donker, het ultieme zwarte gat op postzegelformaat. Zomaar drie voorbeelden waarin kunst en wetenschap een vruchtbare relatie zijn aangegaan. Andersom werkt die kruisbestuiving net zo goed. De wetenschap kijkt ook met een schuin oog naar de ontwikkelingen in de kunst. Zo wordt er met MRI-scanners geregistreerd wat er in het brein gebeurt op het moment dat proefpersonen naar kunst kijken. Wat leert hersenonderzoek ons over kunst? Hoe spelen kunstenaars met onze perceptie van de werkelijkheid? Een lezing met mooie voorbeelden van succesvolle samenwerkingen van onderzoekers en kunstenaars.

De Deense visuele neurowetenschapper Barbara Nordhjem balanceert al jaren tussen de twee disciplines. Ze doet onderzoek bij het UMCG en stond al eens op de Nacht van Kunst & Wetenschap en het Noorderzon-festival met een installatie. Ook heeft ze in het Institute of Neuroesthetics in London gewerkt, de plek waar voor het eerst serieus onderzoek is gedaan naar de relatie tussen schoonheid en hersenactiviteit.

Het Bewegingszintuig

Esther Polak

Vanuit een sterke visie op de hedendaagse techno-society,  werkt het kunstenaarsduo PolakVanBekkum met nieuwe technologieën en media, om zeer persoonlijke ervaringen van de stad en het landschap uit te drukken. Zo maken ze onder andere gebruik van gps om tot een nieuwe landschapsverbeelding te komen. Hun werk richt zich op beweging en landschap, of om het abstracter te zeggen, op mobiliteit en wat dat teweegbrengt.  Hoe verandert  onze ervaring van ruimte door mobiliteit. ‘Het Bewegingszintuig’, zoals zij het noemen, neemt niet alleen een bestaande ruimte waar, maar doet haar ook steeds opnieuw ontstaan. Esther Polak begint in haar lezing  bij de ervaring van het publiek zelf en laat inspirerend werk van diverse beeldend kunstenaars zien (en horen) waaronder het meest recente eigen werk. De rode draad is steeds de betekenis van beweging. Het publiek ervaart dat de macht over de ruimte in hun eigen handen, of eigenlijk voeten ligt. 

Esther Polak studeerde grafische kunst en mixed media aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten kin Den Haag. Samen met Ivar van Bekkum (duo PolakVanBekkm) werkt ze zeer internationaal, en exposeerde ze bijvoorbeeld bij Transmediale Berlin, Ars Electronica Linz, Museo for Image and Sound Sao Paolo en het zijprogramma van de biënnale Marrakech. In 2005 ontving Esther Polak, samen met Ieva Auzina,  The Golden Nica for Interactive Art voor hun MILKproject.