Op weg naar Rio... en verder

De Nederlandse topsport is van trendvolger tot trendsetter geëvolueerd. Maar is succes in de topsport wel te plannen? En hoe kan het dat Nederlandse volleyballers ‘opeens’ wereldtop waren, en daarna weer wegzakten?

De Nederlandse topsport ontwikkelt zich de laatste decennia razendsnel. Van trendvolger is de sportkoepel NOC*NSF en daarmee de vaderlandse sport trendsetter geworden. Door de toenemende prestatiedruk en het dichter worden van de internationale top  ontstaat er een noodzaak om onmiddellijk te investeren in potentiële toptalenten. Maar is succes in de topsport te plannen en te voorzien? Hoe is het mogelijk dat de Nederlandse volleyballers 'opeens' wereldtop waren, en daarna weer wegzakten? Is de triomf van Dafne Schippers toeval of gevolg van beleid? Wat moet er in Nederland concreet gebeuren om bij die toptien sportlanden van de wereld te horen? Bezitten Nederlanders eigenlijk wel de juiste eigenschappen om sport op het hoogste niveau te bedrijven? En wat heeft een sporter nodig om de absolute top te bereiken?
Sport is en blijft een ‘bedeldomein’ met een grote potentie. Op economisch, mentaal en fysiek vlak. Het is onbegrijpelijk dat we het onderwijs teruggebracht hebben tot hoofdzakelijk cognitieve activiteiten. Om de mens op te leiden tot wereldburger is een totale (fysieke-cognitieve-filosofische) aanpak nodig.  De sport kan daar een bijdrage aan leveren. Sport verbindt en kan het cement zijn van de samenleving. Innovaties in de sport zouden een voorbode moeten zijn voor een gezonde ambitieuze samenleving in de 21e eeuw.

Joop Alberda maakte naam als coach van de volleybalploeg die in 1996 in Atlanta olympisch kampioen werd. Daarna huurde sportkoepel NOC*NSF hem in om de Nederlandse olympische topsport te dirigeren. Als technisch directeur stond hij aan het roer tijdens de zeer succesvolle Olympische Spelen van Sydney 2000. In 2004 stopte hij als technisch directeur op Papendal. Daarna volgden de oprichting van een coachplatform (NLcoach), een avontuur in Rusland als rechterhand van Guus Hiddink en een mooi jaar in de wielrennerij (Cervélo).
Sinds 2009 levert Alberda, altijd op tijdelijke basis, adviezen aan Nederlandse bonden. Hij geldt als de 'bedrijvendokter' in de top van de nationale sport. Zijn adagium: simpele dingen verrot goed doen. De Roeibond, de AtletiekUnie en de Zwembond maakten dankbaar gebruik van zijn diensten.