De pathologie in liegen en vervalsen
De casuïstiek van de forensische psychiatrie en psychologie bestaat uit een bont gezelschap van fraudeurs, oplichters, flessentrekkers, vervalsers, leugenaars en hun slachtoffers. Hoe ver gaan ze? En is er sprake is van pathologie in hun handelwijze?
Het spel van de oplichter roept nieuwsgierigheid, fascinatie, bewondering en soms ook nog verontwaardiging en afkeuring op. Dat maakt het directe contact met de goochelaar ook zo spannend. Mis ik niets? vraagt menigeen zich meteen af na de ontmoeting met een goochelaar. Verschillende voorbeelden uit de recente en historische casuïstiek van de forensische psychiatrie en psychologie tonen een bont gezelschap van fraudeurs, oplichters, flessentrekkers, vervalsers, leugenaars en hun slachtoffers. De vraag die daarbij door de rechtbank veelal aan de forensische psychiater en psycholoog wordt gesteld, is of er sprake is van pathologie in de handelwijze van zo een verdachte. Maar ook de deskundigen worden wel voor het lapje gehouden. Toch hebben ze ervoor doorgeleerd om echt van namaak te onderscheiden. Het komt in deze lezing allemaal aan de orde: kennis en kunde, maar ook kunst en kitsch.
Frans Koenraadt is forensisch psycholoog en criminoloog, hoogleraar forensische psychiatrie en psychologie aan de Universiteit Utrecht. Hij is als wetenschappelijk adviseur verbonden aan het Pieter Baan Centrum (NIFP) te Utrecht en de FPK te Assen. Hij is zelfstandig gevestigd in eigen praktijk voor forensische psychologie te Amsterdam. Zijn onderzoek betreft doding in gezinsverband (ouderdoding, kinderdoding en partnerdoding), brandstichting, psychodiagnostiek bij psychisch gestoorde verdachten en slachtoffers, evaluatie van wetgeving, en de geschiedenis van de forensische psychiatrie en psychologie.